Gdańsk żąda łupów
2014-02-19
Sprawa asfaltu dla rowerzystów w Dolinie Ewy budzi wciąż gorące dyskusje. Komentujący przerzucają się transportowymi i finansowymi argumentami za i przeciw. Pora przypomnieć motyw przyrodniczy tej bulwersującej sprawy.
Inwestycja negatywnie będzie oddziaływać na środowisko przyrodnicze pobliskiego rezerwatu. O tym pisze Marcin Wilga - znany, gdański przyrodnik. Tytuł artykułu pochodzi od autora.
Wprowadzenie
Według planu zagospodarowania przestrzennego, obejmującego Lasy Oliwskie, ma powstać wyasfaltowana i oświetlona ulica w poprzek lasu, łącząca Starą Oliwę z Osową. Mówiąc inaczej – chodzi o przedłużenie obecnej ul. Kościerskiej w Oliwie aż do Owczarni. Ulica ta byłaby dostępna dla rowerzystów oraz pojazdów specjalnych służb miejskich. Projekt ten z entuzjazmem przyjęło gdańskie lobby rowerowe. Natomiast przeciwko tej inwestycji w proponowanej postaci głosowali oliwscy radni. Być może, gdyby w instytucji nadrzędnej – Radzie Miasta Gdańska – istniała komisja ds. ochrony środowiska, to nie byłoby tego sporu – projekt zostałby odrzucony jako sprzeczny z obowiązującymi przepisami dotyczącymi ochrony przyrody. Na owe przepisy powołali się eksperci z Pomorskiego Zespołu Parków Krajobrazowych w Słupsku, Oddz. w Gdańsku – Trójmiejski Park Krajobrazowy. Instytucja ta wysłała swoją negatywną opinię do Biura Rozwoju Gdańska.
Nie jestem wrogiem jazdy na rowerze. Wręcz przeciwnie. Doceniam trud osób, dzięki którym w Trójmieście powstała sieć ścieżek rowerowych. Nie rozumiem tylko dlaczego ma to się obecnie odbywać kosztem środowiska przyrodniczego. Bowiem proponowana droga przebiega tuż przy granicy rezerwatu przyrody "Źródliska w Dolinie Ewy" – będącego najcenniejszym fragmentem Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego w okolicy Oliwy (zob.: mapka).
Położenie rezerwatu przyrody "Źródliska w Dolinie Ewy"
Budowa drogi asfaltowej w tym miejscu wymaga zastosowania silnego fundamentu oraz zabiegów melioracyjnych, co negatywnie będzie oddziaływać na środowisko przyrodnicze rezerwatu (zob.: Madeyski et al. 1987). Woda opadowa zamiast po naturalnym rozsączeniu w gruncie i zasileniu źródlisk Potoku Prochowego, będzie odprowadzana z tego rejonu. Z powodu potencjalnych zanieczyszczeń (związki ropopochodne z pojazdów samochodowych i in.) nie może być ona odprowadzana w strefę źródlisk rezerwatu.
Trochę o rezerwacie
Botanicy stwierdzili tu unikat na niżu – podgórsko-górską trawę mannę gajową Glyceria nemoralis, która tworzy tu własne zbiorowisko – szuwar manny gajowej Glycerietum nemoralis-plicatae. Poza tym opisali kilka innych gatunków flory podgórsko-górskiej, chroniony storczyk listerę jajowatą Listera ovata, wawrzynka wilczełyko Daphne mezereum i in. Występują tu rzadkie puszczańskie gatunki owadów: kozulka kolcokrywka Pogonocherus hispidus oraz kostrzeń Sinodendron cylindricum (Czochański i Kistowski 2006). W roku 2013 we współpracy z Biurem Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej z siedzibą w Gdyni, uczestniczyłem w badaniach grzybów makroskopijnych tego rezerwatu. W sumie występują tam przynajmniej 143 gatunki, w tym 14 z gromady grzybów workowych Ascomycota i 129 z gromady grzybów podstawkowych Basidiomycota. Na wyróżnienie zasługuje chroniona czarka austriacka Sarcoscypha austriaca oraz dwa gatunki puszczańskie, umieszczone na czerwonej liście macromycetes w Polsce: pomarańczowiec błyszczący Pycnoporellus fulgens oraz suchogłówka korowa Phleogena faginea (Wilga i Wantoch-Rekowski 2014).
Do najbardziej zagrożonych organizmów należą: robak wypławek alpejski Crenobia alpina oraz muchówka Paratanytarsus natvigi (Chironomidae). Oba te taksony wymagają wody zimnej, dobrze natlenionej i pozbawionej zanieczyszczeń (Giłka i Kadulski 1999). W Polsce muchówka ta stanowi relikt polodowcowy i ma tylko dwa stanowiska: Oliwa oraz Góry Świętokrzyskie.
Konkluzja
Utrzymanie równowagi środowiskowej w Lasach Oliwskich, w tym znajdującym się pod ciągłą presją środowisku przyrodniczym (zob.: gospodarka leśna, żywiołowa turystyka itp.) jest istotnym warunkiem poprawy warunków życia, zdrowia i wypoczynku mieszkańców Gdańska-Oliwy oraz osób przyjezdnych – turystów.
Obecna wizja utrzymania rezerwatu przyrody "Źródliska w Dolinie Ewy", przynajmniej w dotychczasowej postaci, jest tym bardziej wartościowa, że stworzyli ją sami mieszkańcy Oliwy, przeciwstawiając się urzędniczej rutynie, planistycznemu konformizmowi i schematyzmowi myślenia. Korzystali przy tym z naukowych opracowań – zob.: bibliografia.
W związku z niedokończoną budową ul. Spacerowej, na której powstają permanentne korki, ta nowa droga ma w założeniu umożliwić dojazd pojazdom specjalnym z Oliwy do drogi obwodowej Trójmiasta. Ma także ułatwić połączenie Owczarni z Oliwą dla transportu rowerowego z braku ścieżki biegnącej wzdłuż ul. Spacerowej – jak zostało to zaplanowane.
Brak działań w dokończeniu budowy tej ważnej drogi dojazdowej do obwodnicy Trójmiasta, brak wspomnianej ścieżki rowerowej dowodzi pogłębiania się chaosu w planowaniu i realizacji gdańskich inwestycji drogowych.
Jedną z najbardziej ponurych krajowych specjalności jest niezdolność do sensownego gospodarowania przestrzenią. Plan bieżącej zabudowy Polski to bezlik jakichkolwiek budowli stawianych gdziekolwiek – bez ładu i składu (Żakowski 2010). W ten scenariusz znakomicie wpisuje się nowa planowana gdańska inwestycja – budowa opisanej drogi z Oliwy do Owczarni. I jeszcze jedno – z punktu widzenia przyrodnika, badającego i znającego opisane środowisko, tytuł niniejszego artykułu nie jest przesadzony.
Bibliografia
Czochański J., Kistowski M. (red.) 2006. Studia przyrodniczo-krajobrazowe województwa pomorskiego", Pomorskie Studia Regionalne, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk 2006.
Giłka W., Kadulski S. 1999. (mscr.). Raport o faunie ochotkowatych z plemienia Tanytarsini (Diptera: Chironomidae) poławianych nad Potokiem Oliwskim. Zarząd Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, Gdańsk.
Madeyski M. Lissowska E. Morawski W. 1987. Transport, rozwój i integracja WKiŁ, Warszawa.
Wilga M. S., Wantoch-Rekowski M. 2014 (mscr.). Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes) rezerwatu przyrody "Źródliska w Dolinie Ewy" (Trójmiejski Park Krajobrazowy).
Żakowski J. 2010. Wielki odpływ. Polityka nr 23.
Na zdjęciu: Marcin Stanisław Wilga - przyrodnik
Źródło: StaraOliwa.pl
Zobaczcie również materiał TVP Gdańsk:
Rada Oliwy przeciwko asfaltowi w lesie przez purtk
Przeczytajcie także:
-
Co dwie rady, to nie jedna:)
-
Radni osiedla jednomyślni
-
Rada Osiedla Osowa zmienia stanowisko
-
Czy nadal chodzi o ścieżkę rowerową?
-
Małgorzata Chmiel o połączeniu rowerowym Osowy z Oliwą
-
Gdańsk żąda łupów
-
Skorzystam więc z prawa i wtrącę swoje trzy grosze...
Polecamy
