W numerze 9 /265/ dwutygodnika „U Nas” czytamy, że czekają nas kolejne koncerty, a mianowicie „Charytatywny koncert gospel” oraz koncert w wykonaniu „Kassak Brass Ensemble”. Należy się cieszyć z takiej obfitości imprez muzycznych w naszej dzielnicy, gdyż daje to możliwość skorzystania na miejscu przez naszych miłośników muzyki z dobrych imprez, a ponadto wystawia także dobre świadectwo tym wszystkim którzy społecznie te koncerty organizują.
Patrząc w kronikę tych wydarzeń warto przypomnieć, że nie tak dawno przeżywaliśmy wspaniały koncert poświęcony pamięci „Jana Pawła II”, w wykonaniu pracowników i studentów Akademii Muzycznej im. ST. Moniuszki w Gdańsku, który to koncert dla znawców muzyki wokalnej był wspaniałą ucztą. O ile muzyka gospel, która nas czeka , jest piękną spontaniczną muzyką stworzoną przez Murzynów w Ameryce, którzy między innymi w ten sposób dziękowali Bogu za uzyskanie wolności i poznanie chrześcijaństwa, to repertuar muzyków Akademii Muzycznej sięga do naszych polskich i słowiańskich korzeni.
Utwory zaprezentowane są zaliczane do najwyższych osiągnięć swojej epoki i takimi je postrzegamy do dzisiaj. Podkreślić należy, że wymagają one najwyższej techniki wokalnej oraz profesjonalnego ustawienia głosu. Jeżeli do tego dodać młodą barwę głosu i wspaniałą dynamikę śpiewu to uczta duchowa dla melomanów staje się faktem.
Program koncertu przedstawiał się następująco:
- „COMPLETORIUM” Grzegorz Gerwazy Gorczycki (ok.1665-1734).
G.G.Gorczycki studiował teologię w Pradze czeskiej, a święcenia kapłańskie przyjął w Krakowie w 1692. Studia muzyczne prawdopodobnie odbył w Pradze. Określany mistrzem stylu kościelnego a cappella. Dyrygent kapeli w katedrze na Wawelu. Z całej twórczości kompozytorskiej pozostało około 30 utworów. Wśród nich najważniejsze to msze 4-gł., motety, hymny, psalmy, dzieła wokalno-instrumentalne. Jednym z kluczowych dzieł jest „Completorium”, a najbardziej popularnym jst hymn polski „Gaude Mater Polonia”.
Completorium (zakończenie), to ostatnia część modlitw brewiarzowych – jest modlitwą pochodzenia zakonnego. Dzięki regule św. Benedykta stało się ono powszechną modlitwą wieczorną chrześcijan. Completorium składa się z dwóch części: wstępnej (odprawianej w kapitularzu) i z officium chori (odprawianego w kościele). Część wstepna polegała wpierw na czytaniu duchowym jakiegoś rozdziału z pism Ojców Kościoła. Kto nie mógł np. w podróży albo z powodu zmroku czytać ksiąg, odmawiał z pamięci krótki cytat z listu św. Piotra: Fratres sobri estote… . Następnie wszyscy czynili rachunek sumienia i wyznawali grzechy (Confiteor). Druga część, odmawiana w chórze, składała się z trzech psalmów 4, 30 i 133; kantyk Symeona „ Nunc dimittis…” dodano później. Całość kończy się hymnem i modlitwami. Jest pięknym wzorem pacierza wieczornego – błagalnym o opiekę Bożą w czasie nocy. Po oracji następuje błogosławieństwo.
Completorium było wdzięcznym tematem muzycznym wielu kompozytorów. Z polskich kompozytorów wielogłosowo opracowali Completorium: Wojciech Dębołęcki, Stanisław Sylwester Szarzyński i Grzegorz Gerwazy Gorczycki. Według notatek Adolfa Chybińskiego Completorium Gorczyckiego wykonywała kapela jezuicka w kościele św. Piotra w Krakowie w latach 1737-1741.
- Msza D-dur -Antonin Dvorak (1841-1904).
Msza D-dur op.86 napisana (w 1887) dla mecenasa Józefa Hlavki z okazji poświęcenia kaplicy na zamku Hlavki w Lużanach, niedaleko Przestic. Pierwsza wersja przeznaczona na głosy solowe, chór mieszany i organy. Forma mszy tradycyjna sześcioczęściowa (Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei). Pierwszą wersję z organami zamienił później
dla wykonania w Pilznie (pierwsze wykonanie mszy miało miejsce w Lużanach-11.08.1887) na dwie fisharmonie, wiolonczele i dwa kontrabasy. Ale już wtedy myślał o przerobieniu na instrumenty dęte. Ostatnia i ostateczna wersja jest na klasyczną orkiestrę symfoniczną bez fletów i klarnetów (1892 – prawykonanie tej wersji miało miejsce w Londynie 11.03.1893).
Msza została wykonana w wersji pierwszej czyli z organami.
Soliści we mszy:- Tomasz Szpiec – sopran,
- Michał Wajda-Chłopicki – kontratenor,
- Krzysztof Gasz – tenor,
- Adam Palka – bas.
Solistami w Completorium byli; soprany: Anita Rywalska-Sosnowska, Ewa Lalka i Wiktoria Szyrocka; mezzosoprany Joanna Nehring, Hanna Kipp i Agata Citko oraz Tomasz Warmijak – tenor i Łukasz Goliński – bas.
Na organach akompaniował Andrzej Nanowski, a wszystko odbyło się pod batutą Przemysława Stanisławskiego.
Po koncercie w rozmowach z muzykami i konsultacji z profesorem Piotrem Kusiewiczem zdobyłem informację, że msza nie była jeszcze wykonywana w Trójmieście.
Jeśli przyjąć te odpowiedzi i konsultacje za wiarygodne, to należy uznać iż kościół p.w. Chrystusa Zbawiciela i publiczność w Gdańsku-Osowej ma szczęście do trójmiejskich prawykonań /przypomnieć tu należy oratorium „Sutanna” G.F. Heandla oraz Pasję wg św. Marka J.S. Bacha
Przedstawiając z kronikarskiego obowiązku swoje uwagi, mam przyjemność pozdrowić wszystkich melomanów, a zwłaszcza tych, którzy w liczbie około 200 osób stanowili wdzięczną publiczność oklaskującą gromkimi brawami wykonawców.
Konrad Hoga
Prezes Chóru Orszulika