Audyt prawny, finansowy i środowiskowy
dr Marek Szczepaniec, 2004-09-29
Dotychczasowe próby podjęcia merytorycznej dyskusji na temat procesu planowania przestrzennego (w tym w szczególności planowania dróg), racjonalności wykorzystania pieniędzy publicznych (m.in. na prace planistyczne i projektowe), dbałości o środowisko naturalne, zgodności stosowanych przez GDDiA oraz władze gminne procedur z obowiązującym prawem III RP oraz prawem UE, a także kwestii informowania mieszkańców o inwestycjach (oraz uwzględniania ich opinii), zakończyły się niepowodzeniem.
Różnice stanowisk są tak duże, a rozstrzygane sprawy tak fundamentalne dla polityki planowania przestrzennego, polityki ochrony środowiska, a także polityki zarządzania finansami publicznymi nie tylko na obszarze III RP, ale także całej UE, że wymagają jednoznacznego wyjaśnienia spornych kwestii.
Podstawowe pytania, jakie nasuwają się po analizie działań GDDiA oraz władz lokalnych, są następujące:
-
Czy w procesie planowania, projektowania oraz budowy dróg nie złamano prawa?
-
Czy w procesie planowania, projektowania oraz budowy dróg właściwie wykorzystano pieniądze publiczne?
-
Czy z merytorycznego punktu widzenia spełniono wymogi planistyczne (chodzi o zapewnienie ładu przestrzennego), wymogi ochrony środowiska, wymogi bezpieczeństwa mieszkańców, wymogi racjonalnego gospodarowania zasobami publicznymi, a także wymogi, jakie stawia konstytucyjny zapis o wdrażaniu na obszarze III RP koncepcji rozwoju zrównoważonego?
-
Czy zachowano należytą dbałość o prawa mieszkańców i inwestorów, w tym prawo do informacji o inwestycjach celu publicznego?
-
Jakie konsekwencje prawne, planistyczne i finansowe niesie ze sobą projektowanie (a w przyszłości realizacja) międzynarodowego projektu drogowego (Trasa Via Hanseatica) na terenie III RP?
Odpowiedzi
na powyższe pytania (oraz na cały szereg innych, znacznie bardziej
szczegółowych pytań) powinny być uzyskane w ramach procedur
audytowych.
Postulujemy
wykonanie:
-
Audytu prawnego,
-
Audytu finansowego,
-
Audytu środowiskowego.
Instytucją powołaną do tego typu prac jest Najwyższa Izba Kontroli. Sama kontrola powinna dotyczyć przede wszystkim legalności, gospodarności, celowości oraz rzetelności prac podejmowanych przy projektowaniu Trasy Lęborskiej oraz obwodnicy Chwaszczyna (droga krajowa nr 20).
Audyt środowiskowy może być również wykonany przez NIK (np. w ramach projektów INTOSAI - International Organization of Supreme Audit Institutions; chodzi o WGEA - Working Group on Environmental Auditing).
Ze względu na międzynarodowy charakter trasy Via Hanseatica (której częścią jest Trasa Lęborska) konieczne jest także przeprowadzenie odrębnego audytu przez (lub przy udziale) ekspertów unijnych.
Ważne jest także, aby wewnętrzny audyt został przeprowadzony przez Ministerstwo Infrastruktury oraz inne podmioty, w których gestii (zakresie obowiązków) leży nadzór nad sprawami planowania przestrzennego, sprawami ochrony środowiska oraz sprawami bezpieczeństwa mieszkańców.
Polecamy
